KONU:

6. Büyüklenmek (Kibir)

 

KONUYA HAZIRLIK

a) Bu Konuyu Öğrenmek Bize Neler Kazandıracak?

b) Bu Konuda Hangi Kelime ve Kavramları Öğreneceğiz?

• Kibir, tevazu

c) Bu Konuya Nasıl Hazırlanacağız?

• Aşağıdaki metni okuyarak ilgili soruları cevaplandırınız.

ANLATIM

Bir insanın kendisini üstün ve büyük sanıp başkalarını aşağıda görmesi çok kötü bir huydur. İnsanın kendisini beğenmesi ve büyüklük taslaması İslam ahlakına uymaz. İnsanların birbirlerine karşı övünmeleri, başkalarını hor ve hakir görmeleri yanlış bir davranıştır. Tevazu sahipleri kendilerinden aşağı olanlara ve diğer insanlara küçük muamelesi yapmaz. Onları hor ve küçük görmezler. Kur’an’da Hz. Lokman’ın oğluna yaptığı öğüt şöyle anlatılmıştır;

“Kibirlenip insanlardan yüzünü çevirme. Yeryüzünde çalımla yürüme; çünkü Allah, kendini beğenip övünenlerin hiçbirini sevmez.” (Lokman 18)

Peygamberimiz de şöyle buyurmuştur;

“Her kim Allah için alçak gönüllülük yaparsa, Allah muhakkak onun derecesini yükseltir”

Kendini beğenme kibir ve gururun bir sonucudur. Sahip olduğu nimetlerin Allah’tan geldiğini, yine bir gün yok olup gidebileceğini düşünmemektir. Kendini beğenenler, başkalarının aklını, fikir ve düşüncelerini, davranışlarını, hatta giyim ve kuşamlarını beğenmez. Onlara göre kendileri değerli, başkaları değersizdir. Bütün yüksek makamlara onlar layıktır. Kendini beğenmenin şeytanın özelliği olduğunu ve bu yüzden cennetten kovulduğunu unuturlar. Bu kötü huya sahip olan insanların bundan kurtulması için olgun ve erdemli insanlarla beraber olmaları ve kendi kusurlarını ve eksikliklerini görmeye çalışmalıdırlar. Kendi kusurlarını görmeyen insanların olgun bir ahlaka sahip olmaları olanaksızdır.

Başkalarını hor görmenin en büyük nedenlerinden birisi kibirdir. Bir insanın diğer insanlara karşı kibirli davranması çok kötüdür. Üstünlüğün mal, servet, soy, evlat ve renkte değil dindarlıkta olabileceğini düşünenlerin kibirlenmesi düşünülemez. Fakat bilgisiz insanlar her zaman ellerindeki nimetleri kibirlenmek için bir neden olarak görürler. Kur’an’da bu konuda şöyle buyurulmuştur;

“Yeryüzünde kibir ve azametle yürüme, çünkü sen asla yeri yaramaz ve boyca da dağlara eremezsin” (İsra 37)

Peygamberimiz de; “Cehennemlikleri size haber vereyim mi? Onlar katı yürekli, malını hayırdan esirgeyen kibirli kimselerdir” buyrmuştur.

Tevazu sahibi olmak mü’minlerin özelliklerinden ve İslam ahlakının temel kurallarındandır. İnanan insan, daima tevazu sahibi olmalı başkalarını hor görmemelidir. Çünkü sahip olduğuu nimetler gelip geçicidir ve insanın başkalarını görmesi için herhangi bir neden yoktur.

Anlatım: Mustafa Akman
 

KONUYU ANLADIK MI?

1. Kibir nedir? Hangi davranışlar kibir olarak değerlendirilir?
2. Kibirli olmanın zararlarını açıklayınız.
3. Tevazu nedir? Hangi davranışlar tevazu olarak değerlendirilir?
4. Mütevazı olmanın önemini açıklayınız.
5. Dinimizi kibirliler hakkındaki öğretilerini açıklayınız